Wyrażanie pojęć ‘jest, istnieje’ i ‘nie ma, nie istnieje’

W języku karaimskim dla wyrażenia pojęć ‘jest, istnieje’ i ‘nie istnieje’ używa się, odpowiednio, wyrazów karT.
bar ‘jest, istnieje’ i karT. joχ ‘nie ma, nie istnieje’. Do wyrazów tych dołączane są sufiksy orzeczenia imiennego,
aby wyrazić kategorię osoby.

Rzecz jasna, w tekstach najczęściej pojawiają się postaci 3. osoby obu liczb. Wyraz joχ również może mieć
skrócone formy, a najczęstszymi są karT. joχt ‘nie ma, nie istnieje’, joχtłar ‘nie ma ich, nie istnieją’.
W tekstach północnych możemy również spotkać rzadką konstrukcję uu bart ‘nie ma’, która jest
wyraźną kalką słowiańską, por. pol. nie istnieje.
Poniżej kilka przykładów: bardy zaman ‘jest (jeszcze) czas’, joχtur zaman ‘nie ma czasu’, bunda bardy
onhałtuvču ‘jest tu lekarz’, bunda joχtur onhałtuvču ‘nie ma tu lekarza’, bardy χazzan ‘jest chazzan’, joχtur
χazzan ‘nie ma chazzana’, bardy karaj ‘jest Karaim’, joχtur karaj ‘nie ma Karaima’.
Ważne jest, aby zapamiętać, że karTH. bar ‘jest, istnieje’ odnosi się przede wszystkim do samego faktu
egzystencji. Określanie wyrazem bar występowania jakieś cechy bądź istnienia w jakimś charakterze, a więc
użycie go w znaczeniu orzeczenia imiennego, jest zjawiskiem rzadszym, wykształconym pod wpływem
słowiańskim. Kolejną różnicą między użyciem bar jako orzeczenia imiennego a użyciem go w znaczeniu
‘istnieje’ jest to, że w tym drugim znaczeniu występuje on zwykle przed wyrazem, do którego się odnosi.
Różnicę tę możemy przedstawić w następujący sposób: